وبنوشت عاطفه معصومی : اُرُد بزرگ - اندیشمند جهانی استان خراسان شمالی

استان خراسان شمالی همواره در طول تاریخ دارای مشاهیر و مفاخر بزرگی در عرصه های ملی و منطقه ایی بوده است . امروز می خواهیم از شخصیت جهانی این منطقه یعنی ((ارد بزرگ )) بنویسیم :

ارد بزرگ در شهر مشهد بدنیا آمد پدر او محمد تقی و پدر بزرگش "بابا شرکاء" ( از بزرگان و ریش سفیدان شهر شیروان در خراسان شمالی ) بوده اند . مادرش "فاطمه جاهد طبسی" است او فرزند یکی از بزرگان ایل قشقایی شیراز است که در هنگام قیام مشروطیت به تبریز می رود ، سپس به تهران و درنهایت عازم شهر طبس در جنوب خراسان می شود و فامیل خویش را به "جاهد طبسی" تغییر می دهد چندسال بعد از آن به مشهد رفته و تا پایان عمر همانجا باقی می ماند . مشهد محل آشنایی و ازدواج پدر و مادر ، ارد بزرگ است .
خواه ناخواه لازمه رشد فکری هر اندیشمند فرهیحته و بزرگی داشتن استادی برجسته است ، استاد "محمد ابراهیم حمیدی" همان کسی است که ارد بزرگ با افتخار از شاگردی پیش او یاد می کند و معتقد است استاد محمد ابراهیم حمیدی که از مشاهیر بنام خراسان و شهر بیرجند است نکات مهم زندگی را به او آموزش داده است .
شهرت ارد بزرگ از دو بعد قابل طرح است نخست به خاطر نظریه قاره کهن اوست ، و دیگر سخنان و پندهای حکیمانه اش است که تقریبا در اکثر سایت های فارسی زبان دیده می شود . اندیشه های او وجوه مختلفی دارند که قوی ترین وجه آن توجه ویژه اش به اخلاقیات و پاک زیستی انسان است . توجه ویژه ارد به اخلاقیات باعث نمی شود رازهای زندگی مدرن امروز را در نظر نگیرد ، فرآیند و بازده اندیشه خردگرایانه او موجب پیراستن ناراستی هاست . در دیگر کشورهای فارسی زبان (افغانستان و تاجیکستان) اندیشه های ارد بزرگ خواستاران بسیار دارد . این مسئله به جوانان و محیط های دانشگاهی ختم نمی شود گاهی در بین سیاستمداران و افراد نام آشنای کشورهای آنها هم می توان کسانی را دید که به جهات مختلف به او دل بسته اند .
اندیشه های ارد بزرگ در کتاب سرخ به همت پژوهشگاه بنیاد جهانی ارد بزرگ گردآوری شده است کتاب سرخ نسخه کاملتر کتاب آرمان نامه ارد بزرگ است که قبلا به کوشش آقای امیر همدانی جمع آوری شده بود .گفتنی است کتاب آرمان نامه تنها بیست روز پس از انتشار 30 هزار خواننده داشته است که از این نظر رکورد دار کتابخوانی در ایران است . تا کنون در دهها کتاب به اشکال گوناگون به طرح نظریات و افکار او پرداخته اند .
ارد بزرگ دو نظریه مشهور دارد به نام های قاره کهن و کهکشان بزرگ اندیشه .
نظریه قاره کهن :
حوزه تمدنی ایران را در قالب یک قاره جدید مطرح می‌کند قاره ایی از کشمیر و پامیر تا مدیترانه این قاره شامل بیست کشور می‌شود. تا کنون بحث‌های بسیاری برای تحقق این خواست انجام شده و همچنان ادامه دارد و صد البته بزرگترین مخالفین این نظریه تجزیه طلبان کشورهای این محدوده هستند چرا که آنها از روح همگرایی و نزدیکی کشورهای منطقه احساس خطر می‌کنند. ارد بزرگ جایگاه ایران در قاره کهن را همانند یونان در اروپا می‌داند یعنی یک مادر فرهنگی بزرگ که بخش اصلی گنجینه تاریخی و فرهنگی قاره را در خود دارد.
او به صراحت از تبانی شرق و غرب برای بلعیدن حوزه فرهنگی مرکز جهان یاد کرده‌است نظریه او مبتنی بر سخن فردوسی است که می‌گوید سلم و تور دو فرزند فریدون که یکی بر غرب و دیگری بر شرق جهان حکومت می‌نمودند برای تصاحب این سرزمین ایرج حاکم منطقه قاره کهن (نامیست که ارد بزرگ بر این قاره نهاده‌است) را می‌کشند. و او می‌گوید قاره کهن امروز توسط آسیا و اروپا بلعیده شده‌است. در نظریه قاره کهن ارد بزرگ قاره‌های آسیا و اروپا متجاوزین به حریم قاره کهن معرفی شده‌اند. قاره کهن از کوهستان پامیر و کشمیر آغاز و تا مدیترانه ادامه می‌یابند و ۲۰ کشور در داخل آن قرار می‌گیرند . کشورهای قزاقستان ، ازبکستان ، تاجیکستان ، قرقیزستان ، ازبکستان ، ترکمنستان ، افغانستان ، شمال غربی هندوستان ( سرزمین کشمیر ) ، پاکستان ، ایران ، عراق ، ترکیه ، سوریه ، لبنان ، قبرس ، جنوبی ترین بخش روسیه در میانه استراخان در شمال دریای خزر تا جنوب اکراین ، آذربایجان ، ارمنستان و گرجستان در قاره کهن جای می گیرند . برای مطالعه متن کامل نظریه قاره کهن اینجا کلیک کنید .
نظریه کهکشان اندیشه :
نظریه کهکشان بزرگ اندیشه دقیقا نقطه عکس نظریه دهکده کوچک جهانی مارشال مک لوهان کانادایی است او با دلایل مستدل ثابت می‌کند جهان رو به انفجار اندیشه‌های گوناگون است. ارد بزرگ پیش بینی نموده که تعداد وبلاگها و سایتها بزودی چندین برابر جمعیت کل جهان بشود و برای هر سئوالی دهها راه حل پیدا می‌شود که بعضا مغایر هم هستند . او رشد ترجمه داده‌ها را باعث تشدید جریان حاضر می‌داند و در نهایت معتقد است رستاخیز و انقلابی در صحنه اندیشه در حال شکل گیری است. و در آخر بر این اصل پای می‌فشارد که ایرانیان بخاطر پیشینه سترگ و بزرگشان و همچنین خلاقیت و نو آوری در صحنه اندیشه می‌توانند پاشاهان آینده این کهکشان باشند.
"بنیاد جهانی ارد بزرگ" در دوم آوريل 2010 بنيان نهاده شد اين بنياد داراي 7 نفر در هيئت رييسه خود مي باشد که همه آنها از زبده ترين کارشناسان انديشه ها و نظريات ارد بزرگ هستند رييس هيئت رييسه خانم ياسمين آتشي است . ياسمين آتشي در پنجاهمين سال زندگي خود مسئوليتي جهاني را بر عهده گرفته است او از داستان نويسان مشهور ايران و کارشناس ارشد تاريخ مي باشد . دبير بنياد شکوهه عمراني از شخصيت هاي اجتماعي و مشهور کشور سوئيس مي باشد او حامي موسسات انسان دوستانه و همچنين حمايت از سالمندان است شکوهه عمراني نامزد گروه هشت سوييس در انتخابات پارلماني دوره گذشته اين کشور بود و از همکاران فرهنگي سازمان ملل متحد در ژنو مي باشد .
در هيئت رييسه بنياد کساني همچون اليان ايژن هير (رئيس انجمن هنري ارت کلوب و رئيس انجمن دفاع از منافع منطقه ي شامپل در ژنو) ، دکتر شهناز خاتمي ( پزشک ايراني مقيم اتريش ، وين ) ، امير همداني ( جامعه شناس ) ، شقايق شاهي (پژوهشگر برجسته افغانستان) ، دانيل ايزلي ( اسيستان سابق کادر اداري بيمارستان کانتونال ژنو و هم اکنون حامي و سرپرست کمک به سالخوردگان) مي باشند . خانم کریسیتین والون مدیر پژوهشگاه بنیاد جهانی ارد بزرگ می باشد بخش پژوهشگاه زیر نظر هیئت رییسه بنیاد فعالیت می کند ، و از اعضای ارشد پژوهشگاه می توان از خانم ایرن گاللی (طراح نقشه بردار و نقاش) یاد کرد . بنياد جهاني ارد بزرگ در صدد است انعکاس دهنده جهاني نظريات و انديشه هاي ارد بزرگ ( فيلسوف و متفکر نامدار ايراني ) باشد . و اعلام نموده آماده هر گونه همکاري تخصصي با کارشناسان ، محققين و نويسندگان در حوزه انديشه هاي ارد بزرگ مي باشد .
دارای هواخواهان بسیار در رده های مختلف کشورهای آسیای میانه است .مردم افغانستان بخصوص تاجیکها و فارسی زبانان ، ارد بزرگ و اندیشه هایش را بسیار دوست دارند و از دوستی او و "احمد شاه مسعود" می گویند .
استاد "فرزانه شیدا" (پژوهشگر و شاعر ایرانی مقیم شهر اسلو در نروژ) در کتابی یازده جلدی بنام "بعد سوم آرمان نامه" اندیشه های ارد بزرگ در کتاب آرمان نامه را شرح و تفسیر نموده است. این کتاب نفیس شامل صدها صفحه در تفسیر و تشریح اندیشه ها و آموزه های ارد بزرگ است . استاد فرزانه شیدا در ابتدای جلد یازدهم کتاب بعد سوم آرمان نامه می نویسد : درطی بررسی وتفسیر فرگردهای آرمان نامه فیلسوف بزرگ وارزشمند ایرانی ارد بزرگ همواره در این فکر بوده ام که اندیشه های ناب ومعنوی این بزرگمرد تاریخ که جهانی را بخود مشغول داشته است چقدر می تواند برای هر انسانی ارزشمند و در راه زندگی او سودمند باشد و همواره در جملات عمیق اندیشمند انه ی او دریافته ام که عمق نگاه او در ژرفای واقعیت زندگی بمانند این بوده که به مرکز اصلی و نقطه ی عطف زندگی و هستی رسیده باشی تا توان آنرا داشته باشی با چنین عمقی دنیا را نظاره کرده و تمامی نیازمندیهای زندگی را در هر مرحله و هر موقعیتی در این گذر عمر , معنا کنی و به تفسیری زیبا در جملاتی تبدیل کنی که هر یک همچون دّر درخشانی نور دهنده ی زندگی آدمی باشد نگاه و دیدگاه ارد بزرگ سرشار از واقعیت های فردی / شخصیتی از دیدگاهی اجتماعی - فرهنگی با شناختی در حد اعلای انسان شناسی و مردم شناسی ست بگونه ای که ,بسیار تجربه ها می بایست سازنده چنین افکار پرمایه وبا ارزشی باشند که اندیشه های دیگر را نیز چون آینه ای صافی بخشیده و جلا دهنده ی روح انسانی باشد.
"یاسمین آتشی" نویسنده سرشناس داستانهای کوتاه تا کنون در صدها داستان خود از جملات ارد بزرگ بهره گرفته و می گوید : در مورد اندیشه ها و افکار ارد بزرگ مطالعات فراوانی داشته ام و به شخصه فکر می کنم ایشان بزرگترین متفکر حال حاضر ایران هستند .
"شکوهه عمرانی" شخصیت متنفذ کشور سوئیس حامی موسسات خیریه و سالمندان ، مترجم کتاب آرمان نامه ارد بزرگ به زبان فرانسه ، در جستجوی مروارید سخن که تفاسیر کوتاه بر سخنان ارد بزرگ است ، کتاب جادوی سخن که تلفیقی از سخنان ارد بزرگ و اشعار ایشان است ، همچنین مجموعه ایی سه جلدی سخنان بزرگان به زبانهای فرانسوی و فارسی که از سخنان ارد بزرگ و دیگر بزرگان جهان تشکیل شده است .
ادیب و پژوهشگر کشورمان مسعود اسپنتمان در چهل مقاله تحقیقی و موشکافانه آرمانها و افکار ارد بزرگ را مورد بررسی قرار داده است . او می گوید : اُرُد بزرگ از آن دسته اندیشمندان است که ریشه های بالندگی میهنی خویش را به درستی میشناسد. سپس دل شما را نشانه گرفته و درست به همانجا میزند. اُرُد شما را با آنچه از آن برآمده اید آشنا میسازد، روانتان را با خاک میهن می آمیزد و در برآیندی با آسمان آن، عشق به ایران را در هستی تان روان میسازد. اُرُد یگانه است؛ این گفته را باور دارم، به سادگی، چون اُرُد، دومی ندارد. او راهی را برگزیده که آمیخته با اسطوره ها از زمان و زمین فراتر میرود؛ و در این بی زمانی و بی زمینی، تردستی هایی میکند که شعبده نیست.
دیگران در مورد ارد بزرگ می گویند :

امیر همدانی (جامعه شناس و گردآورنده کتاب آرمان نامه ارد بزرگ) می گوید :
زمستان سال 1383 با ارد بزرگ برای نخستین بار از طریق پندها و جملات آموزنده اش آشنا شدم در طی این مدت بی اغراق تاثیر گذارترین شخصیت زندگیم بوده است . نظریاتی همچون قاره کهن و کهکشان اندیشه او ، مرا از چالش درونی ام جدا ساخت و هر روز بیشتر مشتاق شناخت اندیشه هایش شدم .

فرزانه شیدا (سراینده مقیم کشور نروژ و نویسنده کتاب یازده جلدی بُعد سوم آرمان نامه ارد بزرگ ) می گوید :
چیزی که انسان نیازمند آن در طول راه سفر عمر خویش است و در درون « خویش» خود همواره در این باور زندگی میکند که امید و آرزو را می توان رنگی از حقیقت داد و بر اساس خواسته های زندگی خود گام برمی دارد و در راه سرنوشت انسان می بایست فانوس وچراغی از سخنان *ارد بزرگ ,این عالم بزرگ اندیشه را در سیاهی های دنیای ناشناخته ای که به شناخت آن نیازمندیم به همراه داشته باشد وحتی کلمه به کلمه ی آنرا به خاطر و دل بسپارد و هر کجا در جائی و منطقه ای از زندگی دچار سستی و نا امیدی شد به مرور دوباره ی افکار و ایده های ارد بزرگ بنشیند چرا که تمامی این جملات طلائی و این پندهای زّرین به «معرفت انسانی »در میدان خرد یک به یک , جنبه علمی و کاربردی ثابت شده ای را در علوم پایه زندگی داراست و بر این اساس می توان «*ارد بزرگ را اسطوره راه و اندیشه » نامید.

یاسمین آتشی (مورخ ، داستان نویس و رییس بنیاد جهانی ارد بزرگ) می گوید :
در مورد اندیشه ها و افکار ارد بزرگ مطالعات فراوانی داشته ام و به شخصه فکر می کنم ایشان بزرگترین متفکر حال حاضر ایران هستند . صدها جمله از ایشان را در حافظه دارم و سعی می کنم با جملات حکیمانه اشان وجه معنایی داستانهایم را بالا ببرم .

شکوهه عمرانی (فعال اجتماعی کشور سوییس ، شاعر و مترجم کتاب آرمان نامه ارد بزرگ به زبان فرانسوی) می گوید :
اندیشه ها و افکار ارد بزرگ بسیار متعالی است و امیدوارم روزی خواسته های وی در مورد همگرایی ، اتحاد و حقوق تاریخی به مرحله ی اجرا در آید و آنروز روز سربلندی و غرور هر فرد ایرانی و وطن دوست خواهد بود و بازگشت ایران به عظمت و شکوه دیرین و بازیابی جایگاه واقعی خویش در دنیا . بسیار خوشوقتم که موفق به ترجمه ی بخشی از سخنان ارد بزرگ گردیدم .

اليان ايژن هير (رئیس انجمن هنری ارت کلوب و رئیس انجمن دفاع از منافع منطقه ی شامپل در ژنو) می گوید :
در بین سخنان ارد بزرگ ، هنگامیکه از صلح و هارمونی برای همگان صحبت می کند بيشتر بر دلم نشسته است .

نیما اسماعیل پور (شاعر ، پژوهشگر و مولف کتاب رهایی بی نقص) می نویسد :
بزرگمردی که کلامش از خردی ناب و خالص سرچشمه می گیرد و ھمیشه سعی دارد از زھدان ھستی رازی تازه و با طراوت به دنیا آورد تا به ادراک آدمی تفکری درست و پویا ھدیه کند که این خاصیت بزرگان تاریخ است نکتهء بسیار مھم در سخنان این بزرگوار این است که کمترین و یا شاید ھیچ تناقضی در گفتار وی مشاھده نمی کنیم بی شک پشت پردهء این افکار پرسشگری ھای بسیاری نھفته است که به گفته خود او پرسشگری حس کودکانه ای است که تا پایان زندگی باید ھمراھش داشت .
آدمی تنھا زمانی دربند رویدادھای روزمره نخواھد شد که در اندیشه ایی فراتر از آنھا در حال پرواز باشد . "ارد بزرگ" ...
اندیشه پروازگر است جایی فرودش آوریم که زیبایی خانه دارد . "ارد بزرگ"

مسعود اسپنتمان (پژوهشگر و نویسنده کتاب میهن نامه ی ارد بزرگ) می نویسد :
درباره ی اُرُد بزرگ، گفته ھا بسیارند و ناگفته ھا، بسیارتر
اُرُد بزرگ از آن دسته اندیشمندان است که ریشه ھای بالندگی میھنی خویش را به درستی میشناسد. سپس دل شما را نشانه گرفته و درست به ھمانجا میزند. اُرُد شما را با آنچه از آن برآمده اید آشنا میسازد، روانتان را با خاک میھن می آمیزد و در برآیندی با آسمان آن، عشق به ایران را در ھستی تان روان میسازد.
اُرُد یگانه است؛ این گفته را باور دارم، به سادگی، چون اُرُد، دومی ندارد. او راھی را برگزیده که آمیخته با اسطوره ھا از زمان و زمین فراتر میرود؛ و در این بی زمانی و بی زمینی، تردستی ھایی میکند که شعبده نیست.
اُرُد دلاورانه، ریش سفیدان را به جایگاه برین برمیکشاند و بر دیوانسالاران واپسگرا نفرین میفرستد. او بیش از ھمه ی ما میداند که باختری بودن و خاوری بودن با بھتر بودن یکی نیست، که این را به تجربه و با کار دریافته است ...
اُرُد بزرگ ھنوز ھست، با ما می ماند و خواھد ماند، شاید تا ھمیشه؛ پس چه لزومی دارد که زیر تیغ تشریح، اندیشه ای چنان تنومند چون اندیشه ھای اُرُد را واکاویم و از پی و رگ آن نمونه برداریم. شاید بھتر باشد تا با او روان شویم و از چشمه ی زلال اندیشه اش، نھال خویشتن خویش را آبیاری کنیم ......


گردآورنده : عاطفه معصومی (شیروان)

http://atefehshirvan.blogspot.com/2010/09/blog-post.html